Hình ảnh có rất nhiều ý nghĩa, bản thân nó nói lên rất nhiều điều. Nhưng hãy tưởng tượng cả thế giới trản ngập bởi hình ảnh và là phương cách duy nhất dùng để giao tiếp. Chuyện gì sẽ xảy ra ? Khi cần trao đổi một khái niệm, chúng ta sẽ phải vẽ nó ra trên mặt giấy. Bạn sẽ nghĩ sao khi một người đang tả chiếc cúp mà anh ta vừa đoạt được qua thư và người nhận lại hiểu rằng anh ta đang muốn cho họ thấy món đồ trang trí nội thất mới ?

Rất may mắn là dạng truyền thông phổ biến nhất vẫn là chữ viết (typography). Đa số mọi người nghĩ về trình bày chữ chỉ đơn giản là các font có sẵn. Điều này là hoàn toàn đúng, nhưng khi nắm vững được nò thì khi đó Typography không còn là một công việc chán ngắt mà được nâng lên thành một môn nghệ thuật thật sự và tạo được sự quan tâm bởi các designer chuyên nghiệp cũng như tất cả mọi người. Trong bài viết này, một số các thuật ngữ sẽ được sử dụng bằng tiếng Anh thay vì chuyển sang tiếng Việt, việc này sẽ làm mất đi ý nghĩa của chữ.

A. Đầu tiên ta hãy xem cấu trúc của một form chữ.

Hình 1

Hãy chọn 2 font chữ, 1 dạng Serif (có chân), 1 dạng Sans Serif (không chân), đây là 2 nhóm cơ bản nhất của font chữ. Hãy xem các thành phần chi tiết của chữ trong hình 2:

Hình 2

Tiếp theo ta hãy xem đến sự tương quan và cân đối, những yếu tố quyết định đến hình dạng chữ (Visual apperance);

Có 4 yếu tố tác động:
1. Tỷ lệ giữa độ dày của nét với chiều cao.
2. Sự khác biệt về độ dày mỏng của các nét trong cùng chữ.
3. Kéo dãn và thu hẹp (Expand & Condense)
4. Chiều cao thân chữ (X-height) và sự tương quan với các nét cao và thấp (Asender & descender)

1. Tỷ lệ giữa độ dày của nét với chiều cao.
Trong ví dụ này bạn thấy nét bằng 1/10 chiều cao, nếu bạn tăng hay giảm độ dày của nét, form chữ sẽ thay đổi hoàn toàn.

Hình 3

2. Sự khác biệt về độ dày giữa các nét trong chữ.
Có sự tưởng phản của nét dày và nét mỏng của chữ trong hình 4. Nếu ta thay đổ tỷ lệ tương phản, toàn bộ hình dạng chữ cũng thay đổi.

Hình 4

3. Kéo dãn và thu hẹp (Expand & Condense)
Đây là dạng thay đổi rất quen thuộc với mọi người. Hãy nhập vào một chữ bằng bất cứ chương trình đồ họa nào, thử kéo giãn hay bóp dẹp lại và xem những thay đổi của form chữ.

Hình 5

Trong hình 5, cả 2 chữ đều cùng 1 font và 1 size, nhưng khi kéo giãn và bóp dẹp đã cho ra 2 chữ hoàn toàn khác nhau.

4. Chiều cao thân chữ (X-height - thường cao bằng ký tự x thường) và sự tương quan với các nét cao và thấp (Asender & descender)

Hình 6
Các font chữ bằng nhau nhưng khi thay đổi X-height sẽ cho ra hình dạng hoàn toàn khác nhau.

B. Cân bằng thị giác trong 1 font chữ.

• Hãy vẽ 1 hình tròn, 1 hình vuông và 1 hình tam giác với cùng 1 kích thước, thị giác sẽ cho ta kết quả hình vuông và hình tam giác luôn luôn thấp hơn hình tròn. Do đó khi tạo ra những font chữ, nhà thiết kế thường sẽ tạo ra các chữ có đỉnh nhọn như A và các chữ tròn như O, S, C, cao hơn các chữ có nét bằng như L hay V.

Hình 7

• Cũng vậy, mỗi chữ có 2 phần trên và dưới không hoàn toàn bằng nhau. Nói một cách khác, nếu chia 1 chữ làm 2 phần bằng nhau một cách chính xác toán học (mathematic center) thì phần trên sẽ cho cảm giác lớn hơn phần dưới. Để điều chỉnh, font chữ thường được tạo ra với phần trên hơi nhỏ hơn phần dưới.

• Những nét theo phương ngang của các chữ sẽ mảnh hơn các nét đứng để chiều ngang không có cảm giác quá nặng.

• Các chỗ nối giữa 2 nét hơi mở ra nhằm tránh cảm giác quá dày tại điểm giao nhau.

• Các nét cong sẽ dày hơn tại chính giữa hơn nét thẳng tạo cảm giác cân đối.

Những chi tiết trên là rất nhỏ và thường không được người sử dụng quan tâm và nhận ra, nhưng chính chúng tạo ra sự cân đối và hài hoà cho một font chữ.

C. Các nhóm chữ:
Có rất nhiều font chữ khác nhau được tạo ra và rất khó để sắp xếp chúng. Thường chữ được chia làm 5 nhóm chính.

Một font chữ đầy đủ bao gồm các ký tự:

• Chữ HOA:

• Chữ thường:

• Chữ Small-Caps: Chữ hoa nhưng có X-height bằng với chữ thường.

• Bộ số hoa.

• Bộ số thường.

• Số mũ và chân.

• Các phân số.

• Các chữ ghép.

• Ký hiệu toán học.

• Dấu câu.

• Chữ có dấu trọng âm.

• Ký hiệu đặc biệt.

• Các đơn vị tiền tệ.

D. Kích thước chữ:

Đơn vị đo lường kích thước chuẩn của chữ đầu tiên được phát triển vào thế kỷ 15 bởi Johann Gutenberg bởi những khối kim loại.

Ngày nay, chúng ta xác định kích thước của chữ bằng hệ đơn vị point (viết tắt là pts) và pica. Trong đó:

• 1 inch = 72 pts
• 1 pica = 12 pts
• 1 inch = 6 pica

genuine