Tên đăng nhập   mật khẩu 
Quảng cáo | Mất mật khẩu | Đăng ký thành viên 
CGNEWS  
Tin Zidean
CG NEWS
Tin CGEZINE
Điểm tin CG
Điểm tin VFX
Tutorials
Chuyên đề CG
English News
Chuyên đề
Kiến thức
Đồ họa
Nhiếp ảnh
Web
Flash
3D
Typography
Khoa học & Công nghệ
Tìm kiếm  
 
 
Tin tức Đồ họa  

Typography

Arial – Một font chữ không hoàn hảo.
Arial – Một font chữ không hoàn hảo.

Ngày này, Arial có mặt khắp nơi, hầu như trên tất cả máy PC. Nó trở nên quá quen thuộc như là một font chữ chuẩn của các máy tính cá nhân đặc biệt là sử dụng các sản phẩm của Microsoft, cho dù đó trên nền Windows hay nền Mac. Sự phát triển của Arial hoàn toàn dựa vào sự lan tràn của các sản phẩm Microsoft chứ không phải dựa vào bản thân design của nó.

Thật vậy, Arial hoàn toàn không là một font chữ hoàn hảo. Qua quá trình thời gian của lịch sử, Arial dường như không có một sự phát triển rõ ràng và cũng không hẳn có những nét riêng. Trên thực tế, Arial được phát triển là dựa font Grotesque cổ điển và được vay mượn một số đường nét từ Helvetica.

Helvetica và sự ra đời của Arial.

Đầu tiên, hãy nói về lịch sử của Helvetica. Nửa cuối thế kỷ 20, một trong những font chữ phổ biến nhất tại phương tây là Helvetica, được phát triển tại Thụy Sĩ bởi Haas Foundry vào những năm 50. Sau khi Haas sát nhập với Linotype thì Helvetica thật sự được phát triển rất nhiều, với nhiều định dạng và kích thước (font size) ra đời.

Được xem như biểu tượng về typography của Thụy Sĩ, Helvetica bắt đầu cuộc chinh phục thế giới vào thập niên 60 và được xem đồng nghĩa như sự cách tân và hiện đại. Với thiết kế thân thiện và rõ ràng, nó được phổ biến khắp mọi nơi từ công sở cho đến thế giới các thiết kế khó tính, và là font chữ gần như hoàn hảo cho mọi trường hợp. « Khi không biết dùng font chữ gì, hãy chọn Helvetica », đó là câu nói phổ biến vào thời đó.

Vào thập niên 70, nhiều nhà thiết kế bắt đầu cảm thấy chán và chuyển sang sử dụng những font chữ thời thượng hơn, nhưng cho dù vậy, Helvetica cũng đã trở thành font chữ chuẩn cho tất cả mọi thiết kế và in ấn. Và khi Adobe bắt đầu phát triển công nghệ in PostScript (Postscript page description language) vào đầu những năm 80, Helvetica là một trong 4 font chữ cơ bản được chọn (bên cạnh Times, Courier và Symbol).

Những năm cuối của thập niên 80, đây là thời điểm mà có những chuyển biến về ý kiến trong quan điểm in ấn và phát hành. Dẫn đầu bởi Macintosh với những chương trình như PageMaker và với Postscript của Adobe, hầu như ai cũng có thể tạo ra những bản in chuyên nghiệp trên những máy tính cá nhân không quá đắt.

Nhưng có một vấn đề vẫn tồn tại là có 2 dạng định dạng font Postscript: Type 1 và Type 3. Trong đó Type 1 chứa 1 số lệnh đặc biệt nhằm nâng cao chất lượng xuất hình ảnh cao hơn Type 3. Và Adobe chỉ cung cấp nhưng thông tin về việc tạo ra Type 3, trong khi vẫn giữ bí mật hoàn toàn công nghệ Type 1. Khi cần chất lượng của Type 1 thì Adobe là nguồn cung cấp duy nhất, trong khi tất cả các hãng khác chỉ có thể cung cấp định dạng rẻ tiền Type 3 và Adobe là người nắm giữ thị trường cao cấp.

Năm 1989, một số công ty nỗ lực tìm cách “bẻ khóa” định dạng Type 1 hay tìm cách tạo ra những định dạng thay thế khác. Apple và Microsoft đã ký một thỏa thuận về việc tạo ra một công nghệ thay thế cho công nghệ của Adobe. Trong khi Microsoft phát triển định dạng TrueImage, thì Apple lại phát triển định dạng TrueType, và đây cũng là định dạng phổ biến nhất cho tới bây giờ. TrueType là định dạng tương thích với PostScript (nhưng không dựa trên PostScript) và thoáng hơn. Điều này tác động rất lớn lên Adobe và buộc công ty này phải công bố bí mật về Type 1 nhằm tránh bị cô lập trên thị trường.

Cùng thời điểm này, những font PostScript “nhái” được phát triển cạnh tranh với Adobe, những font “nhái” này thường rẻ hơn nhiều và dựa trên những font do Adobe và các đối tác tạo ra nhưng không đạt được sự sắc sảo của các font dòng Adobe. Một trong những font dạng này được tạo nhằm thay thế cho Helvetica giá quá cao do Monotype phát triển với tên gọi Arial.

Arial là một bản phóng tác sơ sài từ dòng Grotestque nổi tiếng, được vẽ lại với các tỷ lệ và độ dày tương ứng với Helvetica. Khi nhìn thoáng, Arial nhìn tương tự như Helvetica, điều này cũng dễ hiểu vì nó giống Helvetica ở tỷ lệ và độ dày đường nét.
Nhưng khi nhìn kỹ có rất nhiều khác biệt lớn (Xem bài “Phân biệt giữa Helvetica và Arial”). Và với những điểm tương đồng với Helvetica, Arial được sử dụng thay thế cho những máy in không phải PostScript. Đa số người dùng bây giờ khó có thể chỉ ra những điểm khác biệt giữa 2 font chữ trên, ngoài trừ những designer chuyên nghiệp.

Một điều khá lạ lùng của Arial là Monotype đã không sao chép lại trực tiếp từ Helvetica mà lại phóng tác từ dòng Grotestque. Nếu làm vậy họ có thể làm việc dễ dàng và đơn giản hơn nhưng nhiều công ty khác trong quá khứ đã làm tương tự. Một Font chữ có thể được bảo vệ bởi pháp luật nhưng bản thân thiết kế của nó rất khó chống sao chép. Nếu như bạn muốn sử dụng chính xác Helvetica thì chỉ có thể mua từ Lynotype. Hay nếu bạn muốn tìm font “trông giống” Helvetica thì có rất nhiều lựa chọn từ các công ty khác như Compugraphic, Am… với nhiều tên gọi khác nhau như Helio, Megaron… Mọi công ty chuyên về font chữ đều có một bản “trông giống” Helvetica và đa số các font được gọi là Helvetica trong xuất hiện trong thập niên 70 đều không phải chính xác là Helvetica từ Lynotype.

Monotype là một công ty nổi tiếng và việc mang tiếp sao chép là không thể chấp nhận được, do đó Monotype quyết định tạo ra những thiết kế “mới” dựa chính xác trên những tỷ lệ và đường nét từ các font chữ khác. Tuy nhiên, có thể việc này còn tệ hơn cả việc sao chép do đơn giản font chữ gốc thường đẹp hơn nhiều. Có thể nói với Arial, Monotype có thể tuyên bố: “Arial không phải là Helvetica, hoàn toàn không dựa trên Helvetica. Arial chỉ nhìn tương tự Helvetica mà thôi”

Sự phát triển của Arial.

Khi Microsoft tìm kiếm những font chữ TrueType cho Windows 3.1, họ đã quyết định sử dụng Arial thay vì Helvetica, đơn giản vì chi phí mua bản quyền rẻ hơn và họ biết rằng đa số mọi người không quan tâm và cũng rất khó phân biệt sự khác biệt. Trong khi đó Apple với định dạng TrueType của mình đã mua lại bản quyền Helvetica từ Lynotype và phát triển nó thay vì Arial, đó là sự khác biệt trên môi trường đồ họa chuyên nghiệp của Macintosh. Và với sự thành công vượt bậc của Windows 3.1 và những phiên bản tiếp theo, Arial ngày nay xuất hiện khắp mọi nơi và thay thế cho Helvetica như là font chuẩn cho việc in ấn, dàn trang không chuyên, hiển thị trên màn hình nơi có độ phân giải thấp và đặc biệt trên môi trường Web, nơi Arial đã trở thành một tiêu chuẩn chính thức. Sự thay thế này bắt đầu từ lý do cắt giảm bớt chi phí phải trả cho vấn đề bản quyền.

Đối với những designer chuyên nghiệp, Arial được xem là một font chữ mô phỏng không hoàn toàn và không được sử dụng nhiều trong các thiết kế cao cấp. Trong một số trường hợp, khi mà Arial được sử dụng thường do yêu cầu từ khách hàng. Họ muốn có một thứ gì giống với những thứ họ thấy khắp mọi nơi, tất nhiên là bao gồm cả Windows. Cho tới ngày nay, có một vài designer trẻ nói: “Helvetica ư ? có phải đó là cái font nhìn tương tự như Arial ?”. Thật sự Arial đã chiếm được ngôi vị của Helvetica bởi nó rẻ, chứ không phải bởi chính bản thân thiết kế của mình. Và môi trường của Arial là dành cho hiển thị màn hình chứ ko phải dùng cho in ấn.

 

 

genuine
Các tin khác  
Cảm xúc Typography
Cận cảnh một font chữ
Basic Typography
TIÊU ĐIỂM